Một Lần Gặp Xuân Diệu

Nhà thơ Xuân Diệu

Hè 1970, tôi cùng một người bạn đến gặp nhà thơ Xuân Diệu tại nhà riêng, hành trang mang theo là 3 bài thơ: Trăng, Rửa Ốc, Qua Rừng, cả ba bài đều được phê một lỗi nặng: phản động. Bây giờ nghĩ lại, thấy mình cũng hơi gan. Ấy vậy mà Xuân Diệu lại vui lòng tiếp chúng tôi. Thật “điếc không sợ súng”, tôi trình bầy với nhà thơ là muốn được ông góp ý để gửi bài cho Báo (vì lúc đó, tôi muốn có tiền nhuận bút chứ không phải muốn nổi danh gì đâu). Xuân Diệu bảo tôi tự đọc cho ông nghe chứ ông không muốn xem bằng mắt. Tôi đọc bài thứ nhất “Trăng!” Sau khi xong khổ thơ đầu, nhà thơ gật gù khen: “Hay lắm!". Sang khổ thứ hai, Xuân Diệu vẫn lim dim mắt gật gù…Tôi phấn chấn đọc tiếp…nhưng đến khổ thứ tư, nhà thơ vụt nói lớn: “Không được, sao lại xui thuyền vượt tuyến, phản động, phản động”, rồi ông bảo tôi tiếp tục đến hết bài. Sau đó, ông giải thích cho tôi biết vì sao ông nói thơ tôi phản động: “Nếu cái lá, con chim bay vào Nam thì không sao, nhưng con thuyền thì không được vì trên thuyền có người mà người bỏ vào Nam là phản bội miền Bắc, như thế là phản động.”

Hôm nay, xem “Huyền Thoại Về Những Con Tàu Không Số”, tôi chợt nghĩ, nếu như giờ phút này mà đọc “Trăng” cho nhà thơ nghe để xin ý kiến, không biết Xuân Diệu có “khen cho con mắt tinh đời” hay lại vẫn gán tội phản động vì để lộ bí mật quốc gia? Còn tôi, xin ngàn lần cảm ơn nhà thơ đã cho tôi một buổi gặp gỡ thân tình ấy.

Cũng hôm nay, tôi xin gửi vào Trang Thơ ba bài thơ mà Xuân Diệu phê phản động, “Trăng” thì tôi đã nói rồi, còn lại hai bài kia tôi muốn để mọi người chỉ ra phản động ở chỗ nào, có đúng như nhà thơ phê không nhé.

03/11/2011

HNN

TRĂNG

Trăng sáng hiền hòa,
Biển rộng bao la.
Vàng gieo ngấn nước,
Dạt dào sóng ca.

                          *** ***
                          Ngoài xa trùng khơi,
                          Ngọn đèn sáng tỏ.
                          Như con mắt nhỏ,
                          Canh giữ biển trời.

                                                       *** ***
                                                       Nhìn thấy không trăng,
                                                       Nhẹ lướt xuôi dòng.
                                                       Thuyền ai êm ả,
                                                       Gió lộng buồm căng.

*** ***
Về đâu thuyền ơi,
Mênh mang nước trời.
Vào Nam thuyền nhé,
Cho ta gửi lời.

                          *** ***
                          Vằng vặc trên cao,
                          Thành Đồng Đất Mẹ.
                          Đêm nay có lẽ,
                          Trăng soi chiến hào.

                                                       *** ***
                                                       Gió mây nâng cánh,
                                                       Trăng sáng dẫn đường.
                                                       Giăng buồm vượt biển,
                                                       Ta về quê hương.

*** ***

Hè Bãi Cháy 1968