Vũ Quần Phương
Biết nói gì trước biển em ơi,
Trước cái xa xanh thanh khiết không lời
Cái hào hiệp ngang tàng của gíó
Cái kiên định của nghìn đời sóng vỗ
Cái nghiêm trang của đá đứng chen trời
Cái giản đơn sâu sắc như đời
Chân trời kia biển mãi gọi người đi.
Bao khát vọng nửa chừng tan giữa sóng.
Vầng trán mặn giọt mồ hôi cay đắng
Bao kiếp vùi trong đáy lạnh mù tăm
Nhưng muôn đời vẫn như cánh buồm căng
Bay trên biển như bồ câu trên đất.
Biển dư sức và người không biết mệt.
Mũi thuyền lao mặt sóng lại cày bừa
Những chân trời ta vẫn mãi tìm đi.
Em ơi em biển sải rộng nhường kia
Ai biết được tự nơi nào biển mặn
Ôi hạt muối mang cho đời vị đậm
Tự bao giờ biển đã biết thương ta?
Anh lặng tìm trên bãi cát như mơ
Trưa cô độc mặt trời lên chót đỉnh,
Chỉ còn anh với ngàn trùng sóng đánh
Với nghìn trùng sâu lắng thương em.
Chiều nay thơ khi nước thủy triều lên
Biển lại xóa dấu chân anh trên cát.
Đời thay đổi những vui buồn sẽ khác
Vui buồn nào chẳng đậm lẽ thương nhau?
Đến bao giờ anh được đứng cùng em
Trước biển lớn cuộc đời thương cảm ấy
Đêm gió trở mấy lần cơn sóng dậy
Chân trời nào đang có cánh buồm đi?
Ôi cuộc đời sải rộng nhường kia
Lớn như biển, rộng như triều tít tắp
Vị biển mặn đến quá chừng mặn chát
Hạt nuôi đời hai đứa cắn chung nhau.
Anh hiểu sao con sóng sớm bạc đầu
Anh hiểu sao chúng ta lại yêu nhau.
Biển rộng quá, biển cần trời cần đất
Bờ đất xa, bờ còn là có thật
Biển không cùng biển vẫn đỡ hơn anh.
Trưa biển này anh chỉ nắm tay anh
Sóng bạc đầu biển vẫn mãi tươi xanh
Khi ta hết cuộc đời kia vẫn thế
Cái lúc ta chẳng được chờ nhau nữa
Gíó vẫn vào thầm thì lá thông non
Dưới bãi xa con sóng vẫn bồn chồn
Vẫn chờ đợi một cái gì chưa tới.
Mặt trời lên những chân trời lại mới
Những chân trời mờ ảo thuở ngây thơ.
Những cánh buồm lại rẽ sóng ra đi
Gió còn trẻ và buồm đang khao khát
Thuyền quăng lưới như đàn chim tha rác
Mặt biển bằng vui như mái nhà ta.
Biết nói gì trước biển quá bao la
Trước tất cả những điều đơn giản thế
Anh đứng lặng nghe ngấm vào chất bể
Tiếng sóng dào trên một bãi dương xa.
@ TL: Em muốn sửa phần trình bày một chút mà không vào được. Có một số câu hơi khó hiểu: "Trưa biển này anh chỉ nắm tay anh" và câu "Mặt biển bằng vui như mái nhà ta."
Trả lờiXóa@HT : cả 2 đều đúng theo nguyên văn nguồn trên mạng.
Trả lờiXóacâu 1: nhân vật cô độc nên đành tay này nắm tay kia thay vì nắm tay em.
"Anh lặng tìm trên bãi cát như mơ
Trưa cô độc mặt trời lên chót đỉnh, "
Câu 2: ý nói lúc biển hiền hoà,lúc đó mặt biển thân thiết như 'mái nhà ta'.
Ấy là a hiểu như vậy.
@ TL: Cách giải thích của anh làm em bật cười.
Trả lờiXóaCâu 1 em cũng hiểu nôm na như vậy nhưng "Trưa biển này" nghe không ổn, có vẻ như văn "Tây".
Câu 2 em vẫn không hiểu nổi. Em chưa từng thấy cách ví von như vậy.
@-Tualinh: Cám ơn anh Tualinh đã đăng bài thơ “trước biển“ của Vũ Quần Phưong. BL thích bài thơ này. Bài thơ dài mang rõ nét giọng thơ triết lý sâu sắc của “cây thơ cổ thụ“. Trích đăng bài thơ chắc hẳn anh Tualinh cũng thích nó. BL cảm thấy ở góc độ nào đó anh Tualinh cũng có nét giống tác giả bài thơ về tính triết lý trong hành văn, trong thơ. BL chúc anh Tualinh hạnh phúc và thu được nhiều kết quả tố đẹp trong lĩnh vực hoạt động của mình nhé!
Trả lờiXóaBL cũng bị lây câu hỏi của tác giả rồi, biết nói gì về bài thơ của bậc lão luyện trong làng thơ khi hiểu biết của mình còn qúa ít về thơ? Thôi thì ở diễn đàn mini này BL mạo muội nói lên những cảm nghĩ của mình có gì sai sót thì mong được bạn đọc trang thơ góp ý, chỉnh giúp.
Trả lờiXóa-Vào bài thơ tác giả hỏi Em “biết nói gì trước biết“? Tác giả nói nhiều nhưng chẳng nói được cái “gì“ mà tác giả muốn nói! Tác giả đưa ra những nhận xét đầy triết lý về: Biển trời “xa xanh thanh khiết không lời“, Gió “ngang tàng hào hiệp“, sóng “nghìn đời kiên định“ và đời “giản đơn sâu sắc“. Rồi tác giả cảm thông cho nỗi nhọc nhằn của ngư dân trên biển như nỗi vất vả, lam lũ của những người nông dân trên đồng ruộng; cảm nhận biết ơn biển khơi: “tự bao giờ biển đã biết thương ta, hạt muối mang cho đời vị mặn…”
-Tác giả đứng trên bờ biển tư lự “Anh lặng tìm trên bãi cát như mơ“ tác giả tìm ai ? tìm cái gì nhỉ? Vì sao trước cái khoáng đạt thênh thang của biển cả mà tác giả cứ lặng lẽ “cô độc“ một mình với tâm sự sâu kín trong lòng không nói ra được và Em của tác giả làm sao mà tác giả thương đến vậy? “trưa cô độc mặt trời lên đỉnh chót, chỉ còn anh với ngàn trùng sóng đánh, với ngàn trùng sâu lắng thương em“.
Qua trưa, sang chiều. “biển lại xóa dấu chân anh trên cát“. Tác giả đã từng có dấu chân trên cát để thủy triều lên đã xóa và bây giờ “lại“ xoá dấu chân. Trước biển với tác giả đã từng không chỉ một lần. Có phải biển xóa đi dấu chân là xóa đi cái cũ để đón cái mới, đón “Đời thay đổi những buồn vui sẽ khác, buồn vui nào chẳng đậm lẽ thương nhau“. Có phải vì thay đổi mà buồn vui khác đi và vì thế nên “đậm lẽ thương nhau“ , nên “ngàn trùng sâu lắng thương em“? Cái cũ phải chia xa chỉ “đậm lẽ thương“ chứ không da diết, luyến tiếc.
Rồi tác giả hỏi “đến bao giờ anh được đứng cùng em, trước biển lớn cuộc đời thương cảm ấy“. Đêm tác giả còn thao thức đến khi đã thấy chân trời của buổi ban mai hôm sau “đêm trở gió mấy lần cơn sóng dội, chân trời nào đang có cánh buồm đi“.
Trả lờiXóaBiển bao la hiền hòa, sóng xô bờ ào ạt khiến người ta liên tưởng đến sự thân thương mong mỏi bên nhau của bao đôi lứa thì ở đây tác giả chỉ cảm nhận được“ vị biển mặn đến qúa chừng mặn chát, hạt nuôi đời hai đứa cắn chung nhau“. Chỉ có tác mới giả biết và hiểu về hoàn cảnh riêng tư của mình và về cái điều “gì“ đó nhưng khó nói thành lời. “Anh hiểu sao con sóng sớm bạc đầu, anh hiểu vì sao chúng ta lại yêu nhau, bờ đất xa bờ còn có thật, biển không cùng biển vẫn đỡ hơn anh, trưa biển này anh chỉ nắm tay anh “. Phải chăng có điều gì đó đang khiến tác giả phải trăn trở, và đang mơ về một hình bóng mới chưa có trong tầm tay. Tác giả so sánh mình với“ bờ đất xa“ nhưng “bờ còn có thật“ còn hình bóng mà tác giả mong chờ phải chăng còn chưa có thật.
Tác giả so sánh với “biển không cùng“ nhưng “biển vẫn đỡ hơn anh“. Điều tâm sự của tác giả mông lung không bến không bờ còn lớn hơn cả cái không cùng của biển cả nhưng vẫn giữ trong lòng, không thể nói ra.Trước biển, giữa trưa mà “anh chỉ nắm tay anh“- Một sự cô đơn, một nội tâm giằng xé đang đựợc kìm nén để nỗi buồn chảy ngược vào tim.
… Phải chăng Em của tác giả có hai bóng hình? Một bóng “đời đổi thay“ đã “đậm lẽ thương“ và một bóng khác tác giả còn đang mong ngóng “Đến bao giờ anh được đứng cùng em“. Niềm mơ ước của tác giả liệu có giống nỗi khát khao của cánh buồm không nhỉ? “Những cánh buồm lại rẽ sóng ra đi, gió còn trẻ và buồm đang khao khát“.
Trả lờiXóaTuy trong tâm trạng khó nói thành lời nhưng tác giả vẫn có được suy nghĩ khúc triết, có cái nhìn rất “triết lý“ về cuộc đời “Sóng bạc đầu biển vẫn mãi xanh tươi, khi ta hết cuộc đời kia vẫn thế…”
.Nhưng dù có tự an ủi, tự tạo ra cho mình sự bình thản thì đâu đó trong góc khuất của tâm hồn vẫn không dấu được cái điều tác giả không nói được “Dưới bãi xa con sóng vẫn bồn chồn, vẫn chờ đợi một cái gì chưa tới…”
Trước biển suốt từ sáng đến trưa, sang chiều, đêm trằn trọc rồi một ngày mới tới, lại ngắm biển và tác giả vẫn một câu hỏi“biết nói gì trước biển…? “Để cuối cùng“ Anh đứng lặng nghe ngấm vào chất bể, tiếng sóng dào trên một bãi dương xa“. Tác giả đứng lặng và nghe tiếng sóng ở bãi dương xa, tiếng sóng ấy ngấm vào chất bể. - cái gì ngấm ở đây? Có phải “bể“ đã ngấm cái vị “mặn chát”, đã ngấm “…ngàn trùng sâu lắng thương em“ và “..Con sóng vẫn bồn chồn …” với “ Cái gì chưa tới"? Một tâm trạng buồn hay vui? thật khó tả! có lẽ khó quá nên tác giả chẳng biết nói gì mà cứ cứ tự hỏi “Biết nói gì“ Chăng?
Bài thơ mang hàm ý sâu xa đầy tính triết lý cuộc đời. Cảm nghĩ của BL chẳng biết sai đúng thế nào, nếu được bạn đọc trang thơ góp ý, chỉ ra cái không đúng của BL và có lời góp để hiểu thêm về sự tuyệt tác của bài thơ thì thay biết mấy
Ối giời ơi, a TL sướng "nhớn" cả người. Chỉ khổ em đăng mãi mới được mấy cái còm của chị BL. Chỉnh mãi, sửa mãi, vì chị ấy còm dài quá, đăng ko đc, lại thêm "tội" viết còm trên word cắt dán sang mail, em cắt từ mail qua blog thế là nó cứ tự động xuống hàng giữa chừng. Sửa gần xong thì điện tự dưng cut off, vậy là phải làm lại từ đầu.
Trả lờiXóa@HT: he he...nếu e phải 'khổ' chỉ để mình a 'sướng',phỏng a còn 'sướng' nỗi gì...? thà rằng cứ giữ nguyên 'hiện trạng' : 'hồn ai người nấy giữ',ko 'sướng'-ko 'khổ' có hơn ko?
Trả lờiXóaCòn e làm để cho phần nhiều mọi người đều 'sướng' thì lại khác nhé. E ráng mà chịu thôi.
Dẫu ai cũng biết rằng mỗi bài đăng được trên TT này,đều có bàn tay 'khéo léo' của TQ âm thầm chăm chút,tỉ mỉ trang trí,tỉa tót...ko ngơi nghỉ.Ko có lẽ mỗi chốc,mỗi chốc, mọi người lại nhao nhao lên tiếng cám ơn... làm như thế thì...ồn ào qúa đi mất. :))
Có câu này ' TQ có công,thì...ACE ko phụ'. Hi hi...
@BL: Tôi thật sự khâm phục 'bút lực' dồi dào của BL và bị lôi cuốn với nhiều cảm xúc trong lúc đọc những lời bình do 'ngọn bút' ấy viết ra bằng sự dịu dàng và rộng mở cũa một tâm hồn thơ đầy nữ t1nh.
Mà có lẽ chẳng riêng gì tôi đâu...
Nhiều khía cạnh trong bài thơ,trước khi đọc com của BL tôi còn mù mờ, thậm chí ko 'cảm' được,nay thì rõ hơn rồi. Hết sức thú vị.
Có nên nói : cám ơn BL ko...?
Ối! ối! là ối giời ơi!
Trả lờiXóaĐọc thơ mà lại ối giời thơ hay!
@ TL: Em ối giời ơi là vì câu còm của chị BL. Bài thơ anh đăng bị em bắt bẻ này nọ vậy mà chị BL khen "nức khen nở" lại còn khen luôn cả người đăng bài. Em mà là anh thì phải sướng đến tận tuần sau. :)
Trả lờiXóa@-tualinh: BL phải cảm ơn anh tualinh mới đúng. Cám ơn một lần nữa vì đã đăng bài thơ BL thích để được cảm nghĩ về nó. Sau nữa cám ơn anh tualinh có lời động viên “hơi lớn“ làm BL thấy lúng túng về cái trình độ thơ “cậu ông trời“ của mình.
Trả lờiXóaHy vọng được gặp lại anh tualinh ở những buổi tọa đàm sau trên diễn đàn Trang Thơ.