Một chút về bài thơ "Sóng và đá"

Chị Bạch Liên gửi nhờ đăng hộ. Thu đăng lại thành bài thay vì đăng thành comment. Bài thơ được treo trên TT đã lâu, Thu nối đường link ẩn để bạn đọc tiện theo dõi và xin phép được sửa lại từ "mỏi mòn" thành "mõn mòn" theo đúng nguyên văn. Trước đây, khi đăng do không hiểu, Thu nghĩ chị viết nhầm. Xin chị Bạch Liên cũng bạn đọc lượng thứ.

BL xin lỗi các anh các chị BĐTT, rất mong nhận được sự lượng thứ của các anh các chị về sự chậm trễ này. Về bài thơ “Sóng và đá” BL xin có một vài ý kiến thế này: 

*-Tên tác giả: T/g của bài thơ tên là TRỊNH chứ không phải họ Trịnh. Tác giả là đại tá quân đội đã nghỉ hưu, quê miền biển. Yêu thơ và thích làm thơ. Tác giả có hơn 300 bài thơ, trong đó có nhiều bài là thơ tình. 

*-Về nội dung bài thơ: BL thích bài thơ đó vì sóng và đá chỉ là những vật vô tri vô giác nhưng tác giả đã thổi hồn vào cho chúng để hư cấu nên hình tượng đôi tình nhân. Tác giả đã gửi bầu tâm sự của mình vào bài thơ đó. Vào một ngày đông lạnh lẽo. Một mình lang thang dạo trên bờ biển, không phải là “bờ cát dài phẳng lặng” mà là bờ đá gồ ghề lởm chởm. Mỏi chân, ngồi trên ghềnh đá, ngắm biển mùa đông, cảnh trước mắt là những lớp sóng ào ạt xô bờ tung bọt trắng với những âm thanh ì oạp liên hồi. 

Đặt bàn tay lên bờ đá. Cái lạnh của đá ngấm vào da thịt như khơi dậy cái lạnh lẽo ở đâu đó ẩn náu nơi sâu kín tâm hồn của tác giả. Cảm xúc trào dâng và bài thơ ra đời. Bài thơ mô tả sự hợp tan, tan hợp của những con sóng và bờ đá. Phía sau cái nghĩa đen đó là một mối tình trắc trở, tan vỡ và sự tiếc nuối muộn mằn. Trong bài thơ tác giả ba lần dùng hai từ “lang thang”, lang thang từ đầu bài đến cuối bài. Ở đầu bài là câu: “Anh lang thang hoá sóng bạc đầu”. Tác giả không tô màu cho con sóng bằng màu “xanh” , hay màu “trắng bạc” mà dùng cái màu dân dã không ít người đã từng nghe, đó là màu “bạc đầu”. Phía sau con sóng bạc đầu là ẩn ý về thời điểm tác giả viết bài thơ khi trên đầu đã vương sợi bạc. 

Mở đầu bài thơ tác giả nhắc đến em: “Em là đá, lạnh lùng và kiêu hãnh”. Mùa hè ngồi trên đá người ta có cảm giác mát rượi nhưng mùa đông thì lại lạnh giá. Đá lạnh do cái rét của mùa đông lạnh giá đem lại. Cái lạnh lùng trong em không phải tự có mà do ngoại lai đem đến: “Em mõn mòn sau mỗi cuộc bể dâu”. Tác giả dùng hai từ “mõn mòn” chứ không phải “mỏi mòn” để chỉ sự bào mòn của đá bởi sóng vỗ theo thời gian. Đằng sau điều đó tác giả muốn nói lên sự chết dần chết mòn của tình yêu trong trái tim người phụ nữ. 

Những “cuộc bể dâu” đã làm cho tình cảm trong tim người phụ nữ ấy nguội lạnh, trái tim hóa đá rồi nên em không còn thiết tha nữa và bỏ mặc tất cả: “Để mặc cho ngà ngọc lụi tàn” Em đã bỏ anh ra đi với trái tim lạnh lùng, tan nát. Còn anh: “Anh lang thang”- xa em rồi anh lại về - “xô vào em, anh thét gào” rồi lại “tan vỡ” lại ra đi. Ra đi, tan rồi lại “hồi sinh bất tận” để lại trở về sau những cuộc vui của riêng mình: “xô vào em sau mỗi cuộc lang thang” Những cuộc lang thang đã quá đà, khi anh nhận ra điều đó thì đã muộn. Và anh đã linh cảm được điều gì sẽ xảy ra: 

“Và anh biết đến một ngày nào đó, 

Em sẽ tan thành cát bụi lắng chìm”. 

Rồi điều phải đến đã đến, em đã ra đi, điều quý giá “ngà ngọc” - tình yêu đã mất: 

“Chẳng còn em để rồi gào thét 

Anh lang thang khắp biển kiếm tìm” 

Ở câu cuối của bài thơ tác giả lại nhắc đến hai từ “lang thang” và tác giả dùng hai từ “kiếm” và “tìm” điệp ý để chỉ hành động đi tìm em của mình. Một cuộc tìm kiếm khắp nơi, đi lang thang không phương hướng, biết là không tìm được nhưng vẫn đi tìm, tìm trong vô vọng và tiếc nuối. 

* Về việc BL được tác giả “tặng” bài thơ “Sóng và đá”: BL rất thích bài thơ đó, thích cái thủ thuật thổi hồn vào cho sóng và đá để rồi sóng lên tiếng, sóng cứ độc thoại còn đá cứ lặng thinh. Qua bài thơ tác giả đã thể hiện được tiếng lòng của mình, gửi gắm được bầu tâm sự như làm vơi đi nỗi tiếc nuối muộn mằn trong đời sống thực của tác giả. Tác giả tặng cho BL bài thơ chỉ vì BL thích nó thôi chứ BL không được vinh hạnh là “đá” trong bài thơ ấy. Một lần nữa BL xin cảm ơn các anh các chị đã đọc bài thơ, đã có những cái còm thú vị và có chút “nảy lửa” rất dễ thương! 

*- Với BĐTT: BL xin cám ơn tất cả các anh các chị đã có lời góp với bài thơ và với BL. 

(Mời đọc lời góp trả lời bạn đọc TT của chị BL ở đây. - HT)